تصاویر گویاست؛ سریال لازم نیست!

همدلی| آفاق فقیهی: تصاویر روشنی از وضعیت اقتصادی مردم پیش‌روی دولت است؛ سکانس‌هایی درام از یک فیلم بلند که ساخت آن در ذهن مردم حدودا سه سال به طول انجامیده. افزایش فقرا و کاهش اثرگذاری‌های سیاسی و اقتصادی طبقه متوسط که دماسنج حکمرانی مطلوب یا نامطلوب هستند، در چند سال گذشته ادامه‌ای بوده بر مشکلات بزرگ یک دهه گذشته. اما دولت آمارهای رو به بهبود منتشر می‌کند، ارقامی که روی سفره‌های مردم، تنگناهای بیشتر اما در تریبون دولت «همه چیز رو به بهبود است» را نشان می‌دهد. با این وجود در یکسال پایانی دولت سیزدهم گویا شورای اطلاع‌رسانی می‌خواهد دریافت‌های دولتی از شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه را در سریال‌ها و فیلم‌های سفارشی به تصویر بکشد. بی‌شک این روایت «سپهر خلجی» از تلاش‌های دولت باید مرتبط با جمع‌بندی سال آخر باشد، گرچه او اینگونه اظهار کرده: «از سال گذشته کار‌های خوبی را شروع کرده ایم، ولی ورود به حوزه نمایشی مقداری زمانبر است.»او گفته از زمستان سال قبل اقدامات مفصلی را شروع کردیم و همه ظرفیت‌های دولت، خدمات و کار‌هایی که در وزارتخانه‌های مختلف انجام می‌شود احصا و تبدیل به سوژه‌های متعدد شد و همکاری دستگاه را برخی از مجموعه‌هایی که امکان تولید فیلم و سریال دارند شروع کردیم.
خلجی با بیان اینکه علاوه بر صدا و سیما مجموعه‌های دیگری نیز امکان تولید آثار نمایشی را دارند، تصریح کرد: «همه این ظرفیت‌ها را به خدمت گرفتیم و امیدواریم به مرور که به نتیجه می‌رسند و تدابیر پیش‌بینی شده برای دستگاه‌ها منتج به محصول می‌شود، شاهد پخش آن‌ها از شبکه‌های مختلف باشیم.» شاید بنا را باید بر آغاز تبلیغات زودهنگام دولت گذاشت، چرا که احتمالا افکارسنجی‌های درون دولت نشان داده نظر مردم از عملکرد اقتصادی و فرهنگی چندان رضایت بخش نیست. اعلام این خبر که صدا و سیما وارد گود خواهد شد، در کنار اینکه مجموعه‌های دیگری هم امکان تولید فیلم‌های تبلیغاتی را دارند بیانگر ورود تمام قد این شورا به عرصه رقابت‌های سیاسی است که باید از دریچه اقتصاد برای مردم تبیین شود. اما تصاویری که مردم بعد از سال 1401 در ذهن دارند کار دولت را در این‌باره بسیار دشوار خواهد کرد.
عقل معاش مردم
بعد از سال 1401 و اقدام شتابزده دولت برای جراحی اقتصادی که به حذف ارز ترجیحی ختم شد، انتقادها از دولت سیزدهم در زمینه تورم و مشکلات تولید همچنان ادامه دارد. اشاره مستمر نمایندگان مجلس به مشکلات معیشتی که بعد از سال 1401 به یک امر معمول در مجلس بدل شده، نشان می‌دهد دمای اعتراضات مردمی در شهرها و شهرستان‌ها بالاست و نمایندگان مجلس تحت فشار مردم قرار دارند. این درحالی است که شعارهای دولت بر زمین مانده و حوزه‌های معیشتی و مسکن تبدیل به گرفتاری‌های بزرگی برای مردم شده است. افزایش چند برابری قیمت مسکن و اجاره‌بها در حالی که دولت وعده ساخت چهارمیلیون مسکن در این دوره را داده بود و تورم ماندگار حدود 40 درصد که توالی و استمرار فشار چندین ساله بر سفره کم‌درآمدها را عیان می‌کند حالا قرار است با تهیه فیلم و سریال از طرف دولت تبدیل به تعریف و تمجید از اقدامات شود. اقداماتی که حتی به زعم برخی نمایندگان با شعارها و وعده‌های آنها همخوانی ندارد.
دیروز نماینده چابهار قبل از ساخت سریال‌ها و فیلم‌های تبلیغاتی دولت تصویر روشنی از وضعیت فقر مردم ارائه داد و خطاب به رئیس جمهور با بیان اینکه حتما صحنه تلخ از دست دادن خشت خشت آلونک پیرزن دشتیاری را دیده‌اید، یادآور شد: «حضور شما در بین مردم سیل‌زده قطعا موجب تسلی خاطر شد اما صرف آمدن مسئولان و گرفتن عکس یادگاری و احیانا ریختن قطره‌ای اشک دردی از مردم دوا نمی کند، بلکه باید سازمان برنامه و بودجه مکلف شود تا ردیف‌های مستقل اعتباری برای جبران خسارات سیل در نظر گیرد. اگر معادل ریالی اختلاس چای دبش صرف زیرساخت های نحیف استان سیستان و بلوچستان می شد، دیگر چیزی نمی‌خواستیم.»
سعیدی در خطاب دیگری به رئیس جمهور بیان داشت: «به خاطر دارید که گفته بودید خوب شد ما رئیس جمهور نشدیم که دلار ۵ هزار تومان بشود. اکنون به جای آمارهای عجیب اقتصادی که هیچ سنخیتی با سفره‌های محقر مردم ندارد، فکری به حال ارز ۶۷هزارتومانی و گرانی کمرشکن اینترنت، گوشت و دارو کنید.»سعیدی در ادامه خطاب به پدران غرب‌ستیز مسئول و فرزندان غرب‌گدای آنها گفت: «اگر غرب تا این حد بد است، دلیل ولع سیری ناپذیری فرزندانتان برای زندگی در غرب چیست؟ ملت ایران تبعات سنگین تحریم را در سفره های خود تحمل کند و فرزندان شما مشغول خوش گذرانی در خیابان های لندن، نیویورک و تورنتو باشند؟ بی شرمی تا چه حد؟»نماینده مردم چابهار با انتقاد از عدم مدیریت صحیح منابع آبی در استان سیستان و بلوچستان، گفت: «اگر معادل ریالی اختلاس چای دبش صرف زیرساخت های نحیف استان سیستان و بلوچستان می شد، دیگر چیزی نمی خواستیم.»
نقدهای پردامنه و حاشیه‌های دولت
این‌ها تک‌گویی‌های انتقادی یک نماینده از منطقه محروم ایران نیست، بلکه صدای پردامنه نمایندگانی است که از نبود اراده‌ای برای بهبود شرایط می‌گویند. در حالی که دولت بعد از سال 1401 نشان داد بیش از توجه به معیشت مردم پیگیری‌های فرهنگی را در دستور کار دارد. طرح صیانت، تشویق‌های غیرمبنایی بدون بسترسازی‌های اقتصادی و اجتماعی برای فرزندآوری و تمرکز و اصرار بر ایجاد فضای سختگیرانه در موضوع حجاب از جمله کارکردهای مهم دولت سیزدهم است که ساخت فیلم و سریال از آنها شاید مقدور نباشد، اما در ذهن مردم تبدیل به تصویر بارزی شده از جهت‌گیری‌های سیاسی جریان خاص.  بیگی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در گفت و گویی با منیبان گفته: «دولت باید امکان زیست و معیشت بهتر را برای مردم فراهم کند اما به گواه آمار و ارقام، روز به روز وضع بدتر و سفره‌های خانواده‌ها کوچک‌تر شده است. وقتی دست یافتن به مسکن برای اکثریت مردم رویا شده و باید 75 سال کار کنند تا بتوانند خانه‌دار شوند، طبیعتاً تشکیل خانواده و یا تحکیم خانواده به خطر می‌افتد و به واسطه آن، شاهد بروز چالش‌های مختلف اجتماعی شده‌ایم. از سفارشات دین ما است که اگر نتوانید زندگی مردم را تامین کنید دین از دری خارج و بیماری از پنجره‌ای وارد می‌شود.»
عملکرد مجلس بهتر از دولت نیست
در همین حال بعد از یکدست‌سازی سیاسی نمایندگان مجلس هم عملکرد بهتری را به نمایش نگذاشته‌اند و نقدهای آنها نیز در باور بسیاری از مردم تصویرسازی برای انداختن مشکلات به گردن دولت است. نمونه آن را باید در آخرین تلاش‌های مجلس یازدهم دید که به جای رسیدگی به افزایش قیمت مسکن و کالاهای اساسی در یکسال گذشته به موضوع حجاب و صیانت از فضای مجازی پرداخته است. دیروزعضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس گفت: زمزمه‌هایی شنیده می‌شود مبنی بر این‌که برخی در تلاش هستند هفته آخر مجلس طرح صیانت که از دستور کار خارج شده بود، مجددا مورد بررسی قرار گیرد‌.«جلال رشیدی‌کوچی» در گفت‌وگو با ایلنا، درباره بررسی طرح صیانت در مجلس یازدهم گفت: امیدوارم چنین اتفاقی رخ ندهد، زیرا سر منافع مردم معامله کردن با جریانی خاص قطعا به ضرر آن اشخاص خواهد بود.رشیدی کوچی در مورد اینکه آیا طرح دوباره این مساله امنیت روانی مردم را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد، گفته: امنیت روانی مردم که خیلی وقت است تحت‌الشعاع قرار گرفته است، من در صحن مجلس گفتم تکرار مسیرهای غلط گذشته نتایجش هم غلط است، منتها قدری شدیدتر و پرهزینه‌تر.
یک سکانس از بودجه‌های فرهنگی و سفره‌های خالی
اما گوش‌ها بدهکار نقدها نیست و جریان‌های خاص در دولت و مجلس به جای رسیدگی به اوضاع معیشتی مردم روی عملیات فرهنگی با شعار انقلابی‌گری تمرکز کرده‌اند. این اصرار جریان خاص که در دولت نفوذ زیادی هم دارد، حتی مورد انتقاد طیف‌های مذهبی و نزدیک هم قرار گرفته است. دیروز «محمدحسین پویانفر» از بودجه‌های عجیب و ناکارآمدی نهاد‌های فرهنگی در موضوع حجاب و کم‌کاری فرهنگی وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات و صداوسیما انتقاد کرد.
این مداح  با انتشار توییتی در شبکه ایکس بخشی از سریال‌های ساخته نشده را به تصویر کشید و نوشت: «یک سکانس تاثیرگذار در یک سال اخیر در حوزه  حجاب  و عفاف منتشر کنید. می‌شود دان نپاشید و منتظر محصول بود؟! این بودجه‌ها چه می‌شود! الله و اعلم دوستان دلسوز و نگران، اصل مطالبه اینجاست! حواس مارا از نتیجه کم کاری‌هایشان پرت می‌کنند؟!»